Page No 32:
Question 1:
वचनानुसारं रिक्तस्थानानि पूरयत-| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् | |
| यथा- | वनम् | वने | वनानि |
| ............ | जले | .......... | |
| बिम्बम् | ............ | .......... | |
| यथा- | वृक्षम् | वृक्षौ | वृक्षान् |
| ......... | ........... | पवनान् | |
| .......... | जनौ | ............ |
Answer:
| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् | |
| यथा- | वनम् | वने | वनानि |
| जलम् | जले | जलानि | |
| बिम्बम् | बिम्बे | बिम्बानि | |
| यथा- | वृक्षम् | वृक्षौ | वृक्षान् |
| पवनम् | पवनौ | पवनान् | |
| जनम् | जनौ | जनान् |
Page No 32:
Question 2:
कोष्ठकेषु प्रदत्तशब्देषु उपयुक्ताविभक्तिं योजयित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-यथा- अहं रोटिकां खादामि। (रोटिका)
(क) त्वं ......................... पिबसि। (जल)
(ख) छात्रः ......................... पश्यति। (दूरदर्शन)
(ग) वृक्षाः ..................... पिबन्ति। (पवन)
(घ) ताः ............................. लिखन्ति। (कथा)
(ङ) आवाम् ............................. गच्छावः। (जन्तुशाला)
Answer:
(क) त्वं जलं पिबसि। (जल)(ख) छात्रः दूरदर्शनं पश्यति। (दूरदर्शन)
(ग) वृक्षाः पवनं पिबन्ति। (पवन)
(घ) ताः कथां लिखन्ति। (कथा)
(ङ) आवाम् जन्तुशालां गच्छावः। (जन्तुशाला)
Page No 33:
Question 3:
अधोलिखितेषु वाक्येषु कर्तृपदानि चिनुत-(क) वृक्षाः नभः शिरस्सु वहन्ति।
(ख) विहगाः वृक्षेषु कूजन्ति।
(ग) पयोदर्पणे वृक्षाः स्वप्रतिबिम्बं पश्यन्ति।
(घ) कृषकः अन्नानि उत्पादयति।
(ङ) सरोवरे मत्स्याः सन्ति।
Answer:
(क) वृक्षाः(ख) विहगाः
(ग) वृक्षाः
(घ) कृषकः
(ङ) मत्स्याः
Page No 33:
Question 4:
प्रश्नानामुत्तराणि एकपदेन लिखत-(क) वृक्षाः कैः पातालं स्पृश्यन्ति?
(ख) वृक्षाः किं रचयन्ति?
(ग) विहगाः कुत्र आसीनाः।
(घ) कौतुकेन वृक्षाः किं पश्यन्ति?
Answer:
(क) वृक्षाः पादैः पातालं स्पृश्यन्ति।(ख) वृक्षाः वनम् रचयन्ति।
(ग) विहगाः शाखादोला आसीनाः।
(घ) कौतुकेन वृक्षाः पयोदर्पणे स्वप्रतिबिम्बम् पश्यन्ति।
Page No 33:
Question 5:
समुचितैः पदैः रिक्तस्थानानि पूरयत-| विभक्तिः | एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
| प्रथमा | गजः | गजौ | गजाः |
| अश्वः | ............ | .......... | |
| द्वितीया | सूर्यम् | सूर्यौ | सूर्यान् |
| ........... | ........... | चन्द्रान् | |
| तृतीया | विडालेन | विडालाभ्याम् | विडालैः |
| .......... | मण्ड़ूकाभ्याम् | ............ | |
| चतुर्थी | सर्पाय | ............... | सर्पेभ्यः |
| ............... | वानराभ्याम् | ............... | |
| पञ्चमी | मोदकात् | ............... | .............. |
| ............... | ............... | वृक्षेभ्यः | |
| षष्ठी | जनस्य | जनयोः | जनानाम् |
| ............... | ............... | शुकानाम् | |
| सप्तमी | शिक्षके | ............... | शिक्षकेषु |
| ............... | मयूरयोः | ............... | |
| सम्बोधनम् | हे बालक! | हे बालकौ! | हे बालकाः! |
| नर्तक! | ............... | ............... |
Answer:
| विभक्तिः | एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
| प्रथमा | गजः | गजौ | गजाः |
| अश्वः | अश्वौ | अश्वाः | |
| द्वितीया | सूर्यम् | सूर्यौ | सूर्यान् |
| चंद्रम् | चंद्रौ | चन्द्रान् | |
| तृतीया | विडालेन | विडालाभ्याम् | विडालैः |
| मण्डूकेन | मण्ड़ूकाभ्याम् | मण्डकैः | |
| चतुर्थी | सर्पाय | सर्पाभ्याम् | सर्पेभ्यः |
| वानराय | वानराभ्याम् | वानरेभ्यः | |
| पञ्चमी | मोदकात् | मोदकाभ्याम् | मोदकेभ्यः |
| वृक्षात् | वृक्षाभ्याम् | वृक्षेभ्यः | |
| षष्ठी | जनस्य | जनयोः | जनानाम् |
| शुकस्य | शुकयोः | शुकानाम् | |
| सप्तमी | शिक्षके | शिक्षकयोः | शिक्षकेषु |
| मयूरे | मयूरयोः | मयूरेषु | |
| सम्बोधनम् | हे बालक! | हे बालकौ! | हे बालकाः! |
| नर्तक! | हे नर्तकौ! | हे नर्तकाः! |
Page No 34:
Question 6:
भिन्नप्रकृतिकं पदं चिनुत-(क) गङ्गा, लता, यमुना, नर्मदा।
(ख) उद्यानम्, कुसुमम्, फलम्, चित्रम्।
(ग) लेखनी, तूलिका, चटका, पाठशाला।
(घ) आम्रम्, कदलीफलम्, मोदकम्, नारङ्गम्।
Answer:
(क) लता(ख) चित्रम्
(ग) चटका
(घ) मोदकम्
View NCERT Solutions for all chapters of Class 6
0 comments:
Post a Comment