Page No 18:
Question 1:
(क) उच्चारणं कुरुत।| फलम् | गृहम् | पात्रम् | पुष्पम् |
| द्वारम् | विमानम् | कमलम् | पुस्तकम् |
| सूत्रम् | छत्रम् | भवनम् | जलम् |
(ख) चित्राणि दृष्ट्वा पदानि उच्चारयत।
(16).png) |
(17).png) |
(10).png) |
| पर्णम् | क्रीडनकम् | नारिकेलम् |
(8).png) |
(2).png) |
(2).png) |
| सङ्गणकम् | वातायनम् | सोपानम् |
 |
|
|
| उद्यानम् | उपनेत्रम् | कङ्कतम् |
Answer:
(क) दी गई तालिका को विद्यार्थी स्वयं बोलकर याद करने का प्रयास करें।(ख) दिए गए चित्रों के नीचे नामों को पढ़कर बोलने का प्रयास करें।
|
|
|
| पर्णम् | क्रीडनकम् | नारिकेलम् |
|
|
|
| सङ्गणकम् | वातायनम् | सोपानम् |
|
|
|
| उद्यानम् | उपनेत्रम् | कङ्कतम् |
Page No 19:
Question 2:
(क) वर्णसंयोजनं कृत्वा पदं कोष्ठके लिखत-यथा-
| प् + अ + र् + ण् + अ + म् | = | पर्णम् |
| ख् + अ + न् + इ + त् + र् + अ + म् | = | |
| प् + उ + र् + आ + ण् + आ + न् + इ | = | |
| प् + ओ + ष् + अ + क् + आ + ण् + इ | = | |
| क् + अ + ङ् + क् + अ + त् + अ + म् | = |
(ख) अधोलिखितानां पदानां वर्णविच्छेदं कृरुत-
यथा-
| व्यजनम् | = | व् + य् + अ + ज् + अ + न् + अ + म् |
| पुस्तकम् | = | |
| भित्तिकम् | = | |
| नूतनानि | = | |
| वातायनम् | = | |
| उपनेत्रम् | = |
Answer:
(क)| प् + अ + र् + ण् + अ + म् | = | पर्णम् |
| ख् + अ + न् + इ + त् + र् + अ + म् | = | खनित्रम् |
| प् + उ + र् + आ + ण् + आ + न् + इ | = | पुराणानि |
| प् + ओ + ष् + अ + क् + आ + ण् + इ | = | पोषकाणि |
| क् + अ + ङ् + क् + अ + त् + अ + म् | = | कङ्कतम् |
(ख)
| व्यजनम् | = |
व् + य् + अ + ज् + अ + न् + अ + म्
|
| पुस्तकम् | = |
प् + उ + स् + त् + अ + क् + अ + म्
|
| भित्तिकम् | = |
भ् + इ + त् + त् + इ + क् + अ + म्
|
| नूतनानि | = |
न् + ऊ + त् + अ + न् + आ + न् + इ
|
| वातायनम् | = |
व् + आ + त् + आ + य् + अ + न् + अ + म्
|
| उपनेत्रम् | = |
उ + प् + अ + न + ए + त् + र् + अ + म्
|
Page No 20:
Question 3:
चित्राणि दृष्ट्वा संस्कृतपदानि लिखत- |
|
|
| ............................ | ............................ | ............................ |
|
|
|
| ............................ | ............................ | ............................ |
Answer:
|
|
|
| आम्रम् | पर्णम् | व्यजनम् |
|
|
|
| करवस्त्राणि | सूत्रम् | छत्रम् |
Page No 21:
Question 4:
चित्रं दृष्ट्वा उत्तरं लिखत-| किं पतति? .................................... |
|
| मयूरौ किं कुरुतः। .................................... |
|
| एते के स्तः? .................................... |
|
| बालिकाः किं कुर्वन्ति? ..................................... |
|
| कानि विकसन्ति? .................................... |
|
Answer:
| फलम् पतति। | |
| मयूरौ नृत्यतः। | |
| एते क्रीडनके स्तः। | |
| बालिकाः पठन्ति। | |
| पुष्पाणि विकसन्ति। | |
Page No 22:
Question 5:
निर्देशानुसारं वाक्यानि रचयत −| यथा-एतत् पतति। | (बहुवचने) | – | एतानि पतन्ति। |
| (क) एते पर्णे स्तः। | (बहुवचने) | – | .............................................. |
| (ख) मयूरः नृत्यति। | (बहुवचने) | – | .............................................. |
| (ग) एतानि यानानि। | (द्विवचने) | – | .............................................. |
| (घ) छात्रे लिखतः। | (बहुवचने) | – | .............................................. |
| (ङ) नारिकेलं पतति। | (द्विवचने) | – | .............................................. |
Answer:
| यथा-एतत् पतति। | (बहुवचने) | – |
एतानि पतन्ति।
|
| (क) एते पर्णे स्तः। | (बहुवचने) | – |
एतानि पर्णानि सन्ति।
|
| (ख) मयूरः नृत्यति। | (बहुवचने) | – |
मयूराः नृत्यन्ति।
|
| (ग) एतानि यानानि। | (द्विवचने) | – |
एते यानम्।
|
| (घ) छात्रे लिखतः। | (बहुवचने) | – |
छात्राः लिखन्ति।
|
| (ङ) नारिकेलं पतति। | (द्विवचने) | – |
नारिकेले पततः
|
Page No 22:
Question 6:
उचितपदानि संयोज्य वाक्यानि रचयत-| कोकिले | विकसति | |
| पवनः | नृत्यन्ति | |
| पुष्पम् | उत्पतति | |
| खगः | वहति | |
| मयूराः | गर्जन्ति | |
| सिंहाः | कूजतः |
Answer:
| कोकिले | कूजतः | |
| पवनः | वहति | |
| पुष्पम् | विकसति | |
| खगः | उत्पतति | |
| मयूराः | नृत्यन्ति | |
| सिंहाः | गर्जन्ति |
View NCERT Solutions for all chapters of Class 6
0 comments:
Post a Comment