Page No 54:
Question 1:
उच्चारणं कुरुत-
| अहम् | आवाम् | वयम् |
| माम् | आवाम् | अस्मान् |
| मम | आवयोः | अस्माकम् |
| त्वम् | युवाम् | यूयम् |
| त्वाम् | युवाम् | युष्मान् |
| तव | युवयोः | युष्माकम् |
Answer:
दी गई तालिका को विद्यार्थी स्वयं बोलकर याद करने का प्रयास करें।
Page No 54:
Question 2:
निर्देशानुसारं परिवर्तनं कुरुत-
| यथा- अहं क्रीडामि। | – | (बहुवचने) | – | वयं क्रीडामः। |
| (क) अहं नृत्यामि। | – | (बहुवचने) | – | .............................................. |
| (ख) त्वं पठसि। | – | (बहुवचने) | – | .............................................. |
| (ग) युवां गच्छथः। | – | (एकवचने) | – | .............................................. |
| (घ) अस्माकं पुस्तकानि। | – | (एकवचने) | – | .............................................. |
| (ङ) तव गृहम्। | – | (द्विवचने) | – | .............................................. |
Answer:
| यथा- अहं क्रीडामि। | – | (बहुवचने) | – |
वयं क्रीडामः।
|
| (क) अहं नृत्यामि। | – | (बहुवचने) | – |
वयं नृत्यामः
|
| (ख) त्वं पठसि। | – | (बहुवचने) | – |
यूयम् पठथ
|
| (ग) युवां गच्छथः। | – | (एकवचने) | – |
त्वं गच्छसि
|
| (घ) अस्माकं पुस्तकानि। | – | (एकवचने) | – |
मम पुस्तकम्
|
| (ङ) तव गृहम्। | – | (द्विवचने) | – |
युवयोः गृहे
|
Page No 55:
Question 3:
कोष्ठकात् उचितं शब्दं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-
(क) ......................... पठामि। (वयम्/अहम्)
(ख) ......................... गच्छथः। (युवाम्/यूयम्)
(ग) एतत् ..................... पुस्तकम्। (माम्/मम)
(घ) ............................. क्रीडनकानि। (युष्मान्/युष्माकम्)
(ङ) ............................. छात्रे स्वः। (वयम्/आवाम्)
Answer:
(क) अहम् पठामि। (वयम्/अहम्)
(ख) युवाम् गच्छथः। (युवाम्/यूयम्)
(ग) एतत् मम पुस्तकम्। (माम्/मम)
(घ) युष्मान् क्रीडनकानि। (युष्मान्/युष्माकम्)
(ङ) आवाम् छात्रे स्वः। (वयम्/आवाम्)
(ख) युवाम् गच्छथः। (युवाम्/यूयम्)
(ग) एतत् मम पुस्तकम्। (माम्/मम)
(घ) युष्मान् क्रीडनकानि। (युष्मान्/युष्माकम्)
(ङ) आवाम् छात्रे स्वः। (वयम्/आवाम्)
Page No 55:
Question 4:
अधोलिखितानि पदानि आधृत्य सार्थकानि वाक्यानि रचयत-
| यूयम् | लेखं | पश्यामि |
| वयम् | शिक्षिकां | रचयामः |
| युवाम् | दूरदर्शनं | कथयिष्यथः |
| अहम् | कथां | पठिष्यावः |
| त्वम् | पुस्तकं | लेखिष्यसि |
| आवाम् | चित्राणि | नंस्यथ |
Answer:
(क) यूयम् शिक्षिकां नंस्यथ।
(ख) वयम् चित्राणि रचयामः।
(ग) युवाम् कथां कथयिष्यथः।
(घ) अहम् दूरदर्शनं पश्यामि।
(ङ) त्वम् लेखं लेखिष्यसि।
(च) आवाम् पुस्तकं पठिष्यावः।
Page No 55:
Question 5:
उचितपदैः वाक्यनिर्माणं कुरुत-
| मम | तव | आवयोः | युवयोः | अस्माकम् | युष्माकम् |
यथा- एषा मम पुस्तका।
(क) एतत् ......................... गृहम्
(ख) ......................... मैत्री दृढा
(ग) एषः ..................... विद्यालयः।
(घ) एषा ............................. अध्यापिका।
(ङ) भारतम् ............................. देशः।
(च) एतानि .............................. पुस्तकानि।
Answer:
(क) एतत् मम गृहम् ।
(ख) आवयोः. मैत्री दृढा ।
(ग) एषः तव विद्यालयः।
(घ) एषा युवयोः अध्यापिका ।
(ङ) भारतम् अस्माकम् देशः ।
(च) एतानि युष्माकम् पुस्तकानि ।
Page No 56:
Question 6:
वाक्यानि रचयत-
| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
| (क) त्वं लेखं लेखिष्यसि। | .................................। | .................................। |
| (ख) .................................। | आवाम् वस्त्रे धारयिष्यावः। | ................................। |
| (ग) अहं पुस्तकं पठिष्यामि। | .................................। | .................................। |
| (घ) .................................। | ते फले खादिष्यथः। | .................................। |
| (ङ) मम गृहं सुन्दरम्। | .................................। | .................................। |
| (च) .................................। | .................................। | यूयं गमिष्यथ। |
Answer:
| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
| (क) त्वं लेखं लेखिष्यसि। | युवां लेखे लेखिष्यथः। | यूयं लेखनि लेखिष्यथ। |
| (ख) अहं वस्त्रं धारिष्यामि। | आवाम् वस्त्रे धारयिष्यावः। | वयं वस्त्राणि धारयिष्यामः। |
| (ग) अहं पुस्तकं पठिष्यामि। | आवाम् पुस्तके पठिष्यावः। | व्यं पुस्तकानि पठिष्यामः। |
| (घ) सा फलं खादिष्यसि। | ते फले खादिष्यथः। | यूयं फलानि खादिष्यथा। |
| (ङ) मम गृहं सुन्दरम्। | आवयोः गृहं सुन्दरम्। | अस्मांक गृहं सुन्दरम्। |
| (च) त्वम् गमिष्यसि। | युवां गमिष्यथः। | यूयं गमिष्यथ। |
Page No 57:
Question 7:
एकवचनपदस्य बहुवचनपदं, बहुवचनपदस्य एकवचनपदं च लिखत-
| यथा- | एषः | एते |
| सः | ................................. | |
| ताः | ................................. | |
| त्वम् | ................................. | |
| एताः | ................................. | |
| तव | ................................. | |
| अस्माकम् | ................................. | |
| तानि | ................................. |
Answer:
| सः | ते | |
| ताः | सा | |
| त्वम् | यूयम् | |
| एताः | एषा | |
| तव | युष्माकम् | |
| अस्माकम् | मम | |
| तानि | तत् |
View NCERT Solutions for all chapters of Class 6
0 comments:
Post a Comment